Een sloep met een inventarisnummer?!!

Via collegae op het werk (scheepvaartmuseum) had ik vernomen dat marinesloepen altijd een registratienummer toegekend hebben gekregen. Dit nummer kan iets vertellen over wanneer en voor welk schip het is gebouwd. Tijdens een eerste snelle zoektocht met mijn vader, Rob, konden wij niets vinden. Niet wetende waar we moesten zoeken zochten we vnl. aan de buitenkant van de sloep naar tekens, letters of nummers. Niets van dit alles konden wij vinden behalve het zeer gehavende naam bordje wat prijkt op de later opgebouwde kajuit.

Ah,.. en nu zien jullie ook direct de huidige toestand van de sloep. Binnenkort zal ik wat meer foto's bloggen.

Na een telefoontje met het Marinemuseum in Den Helder werd de plek waar we moesten zoeken al een stuk duidelijker. Het blijkt dat bij Nederlandse marinesloepen het registratienummer aan de binnenzijde van de kiel bij het achtersteven is gebeiteld.
De persoon van het Marinemuseum verzekerde mij dat je met zo'n nummer de exacte geschiedenis van zo'n sloep kan achterhalen. Helaas had ik die week geen tijd om van Amsterdam op en neer te rijden om de kiel eens goed te gaan bekijken. Maar gelukkig ging Rob toevallig op bezoek bij mijn tante.
Ook deze gerichte zoektocht liep op niks uit. De sloep is tijdens de ombouw voorzien van een motor. Voor die technische aanpassing is het waarschijnlijk noodzakelijk geweest om het onderste gedeelte van het achtersteven te vullen met een soort van bitumen. Hierdoor is de kiel nu niet meer zichtbaar en het nummer is waarschijnlijk daaronder begraven!!
Het idee dat het registratienummer zomaar zou zijn overgegoten met een dikke laag bitumen kon er bij mij niet in.
Een sloep die op zo'n unieke manier is omgebouwd, dat zo mooi past bij de lijn van de sloep.... dat ontwerp moet van iemand zijn geweest die de authenticiteit van zo'n sloep ook belangrijk vond. Die persoon zou het niet over zijn hart moeten kunnen krijgen om het registratienummer te laten verdwijnen onder een dikke laag teer.
MIjn handen jeukte en ik popelde om de sloep een grondige inspectie te geven. Ik maakte een afspraak met mijn tante en scheurde er naar toe.
Eenmaal in de sloep zag ik inderdaad een dikke laag hard geworden teer en geen kiel met nummer in het achtersteven. Met de looplamp in de hand (de schuur is tamelijk donker) ging ik elk hoekje van het achtersteven bekijken. Hier en daar wat spinnenwebben wegduwend, kwam ik tot de conclusie dat ik hier niets zou vinden. Dan maar even de kajuit in, daar lagen nog wat losse onderdelen en wat oude spullen. Toen ik die eenmaal naar buiten had gebracht kon ik verder de kajuit in kruipen en wat schetst mijn verbazing!!!!??
Rechts in de kajuit zitten een tweetal schapjes, in een van de schapjes ligt een losse plank met daarin een aantal letters en cijfers. Niet zoals ik het me had voorgesteld maar het geeft me wel de informatie die ik zoek!!!

En iets dichterbij en je kan duidelijk lezen:


Sb. staat waarschijnlijk voor ship build
1939 voor het bouwjaar
No. 37 voor het aantal van dat jaar (dat weet ik nog niet zeker)

Ik had natuurlijk even feestelijk moment daar binnen in die kajuit, en sprong zo enthousiast omhoog waarbij ik mijn hoofd zo hard stootte dat ik er een flinke bult aan overhield. Maar ach!!!!
oskar

Informatie

Na heel wat gesurf, gegoogle en geklets ben ik iets wijzer geworden. Ik was namelijk erg nieuwsgierig of de sloep inderdaad afkomstig is van de Hr. Ms. Jan van Galen van rond WOII, zoals mijn oom altijd vertelde.
Hoe kom je daar nou achter?? Eerst maar even zoeken met google en wikipedia. Het blijkt dat Hr. Ms. Van Galen kan verwijzen naar verschillende schepen die vernoemd zijn naar de zeventiende eeuwse vlootvoogd Jan van Galen en dienst hebben gedaan bij de Nederlandse marine. Het blijkt dat er 2 van Galens zijn geweest rond de tweede wereldoorlog.

De eerste Hr. Ms. Van Galen was een Nederlandse torpedobootjager van de Admiralenklasse vernoemd naar Jan van Galen. Het schip werd gebouwd door de Schiedamse scheepswerf Wilton-Fijenoord en is in dienst gesteld in 1929 . Tot 1939 was het schip actief in Nederlands-Indië maar vanwege de oplopende spanningen in Europa werd het schip terughaald naar Nederland. Tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 lag de Van Galen in de haven van Den Helder waar het schip net drie dagen geleden was aangekomen vanuit Nederlands-Indië. Op 10 mei ging het schip na de afkondiging van de alarmtoestand naar buiten. In de loop van de dag kreeg de Van Galen de opdracht op te stomen naar Rotterdam om daar ondersteuning te bieden. Tijdens de tocht naar Rotterdam werden ter hoogte van Ter Heijde een aantal Duitse vliegtuigen op het strand waargenomen. De Van Galen opende het vuur op deze vliegtuigen waarbij zeker 3 werden vernietigd. Om 2 uur 's middags voer de Van Galen bij Hoek van Holland de Nieuwe Waterweg op naar Rotterdam. In de buurt van Vlaardingen werd het schip aangevallen door Duitse Stuka's, door problemen met de 40 mm machinegeweren konden alleen de 12,7 mm machinegeweren worden gebruikt als luchtafweergeschut. Ondanks geen van de ruim 30 bommen raak was, was het schip door de near misses wel zo zwaar beschadigd dat de overste Pinke besloot een haven op te zoeken, wat de Merwehaven werd. Na een inspectie van het schip bleek dat het schip door alle schade voor verdere oorlogsvoering onbruikbaar was, daarom werd het op 12 mei door de eigen bemanning onklaar gemaakt en tot zinken gebracht1.
Op 23 oktober 1941 werd de Van Galen door de Duitse strijdkrachten gelicht en gerecyled in Hendrik-Ido-Ambacht.

Van de tweede Hr. Ms. Jan van Galen is bekend dat het schip is gebouwd in Dumbarton (UK) bij de bouwwerf Wm. Denny & Bros in 1939. Dit schip is van oorsprong een Brits torpedobootjager (HMS Noble, destroyer, N-klasse). Tijdens de tweede wereld oorlog is het schip door de Koninklijke Marine gekocht van the Royal Navy. Op de site van het Prins Bernard Cultuurfonds vond ik het volgende :
"Het Prins Bernhard Cultuurfonds is op 10 augustus 1940 in Londen opgericht om geld in te zamelen voor de aankoop van oorlogsmaterieel. Prins Bernhard was vanaf de oprichting regent. Meer dan de helft van het bijeengebrachte geld is aan de Nederlandse regering geschonken voor de financiering van bommenwerpers, torpedoboten, de torpedojager Jan van Galen en een Dakota hospitaalvliegtuig. De rest werd aan de Britse regering overhandigd als bijdrage in de aanschaf van Spitfires.
Verder googlen leert mij dat het grootste deel van de verzamelde gelden afkomstig was uit Nederlands Indië en de Indische regering. De Jan van Galen werd het nationaal geschenk voor de koningin en was tevens de laatste actie van het Prins Bernhard Fonds die in Nederlands Indië werd gehouden.
Het schip heeft ook na de tweede wereld oorlog dienst gedaan en is uit dienst gesteld in oktober 1956 en op 08 februari 1957 verkocht aan de firma Rijsdijk te Hendrik Ido Ambacht voor sloop.

Enthousiast geworden door deze informatie ging ik op zoek naar foto's en tekeningen van deze 2 schepen om te kijken of er gelijkenissen waren met onze sloep en die aan boord. Helaas zo makkelijk is het niet, de foto's zijn niet van zo'n kwaliteit dat de details duidelijk zichtbaar zijn. Hier een foto van de Van Galen II met in het midden 2 sloepen hangend aan boord.


Op de volgende foto zijn de sloepen duidelijker te zien. Ook dit is een foto van de 2de Van Galen maar dan aan boord genomen.
Na een tiental foto's te hebben gevonden via verschillende sites, heb ik de hoop opgegeven om door middel van foto's de sloep te kunnen identificeren. Maar ik heb een andere manier gevonden, denk ik. Later daarover meer
Oskar

Foto's van de sloep in zijn glorie dagen

De eerste kennismaking

Hallo,

Aangezien ik denk aan de vooravond te staan van een groot project, lijkt het mij nuttig en interessant voor mijzelf en anderen om dit project te delen op het world wide web. Het gaat mij zeker tijd kosten om de progressie van het project elke keer te "bloggen", ik ben namelijk niet zo'n schrijver of dagboek-fanaat. De reden waarom ik dit bloggen toch maar ben gaan doen is dat wellicht mij handige tips of goede informatie op kan leveren.
"Welnu, wat is dit aankomende project?", denkt u nu vast en zeker. Aan de titel van mijn blog kunt u natuurlijk al iets afleiden, het onderwerp van het project is een oude sloep. Niet zo maar een oude sloep, nee,... er zit een lang en interessant verhaal aan vast.
Als eerste blog wil ik niet meteen alles tot in de details uit een zetten. Een korte samenvatting is denk ik wel genoeg, later zal ik specifieker in gaan op bepaalde zaken.
Goed, de sloep is sinds de jaren '70 al in het bezit van mijn oom en tante. Na een aantal jaren te zijn gebruikt als recreatief vaartuig is de sloep in de schuur beland en daar staat ze te samen met een oude oldtimer nu al zo'n flinke 30 jaar stof te doen vergaren.
Mijn oom is in 2006 overleden, en sinds een paar maanden vindt mijn tante dat die schuur nu wel eens leeg moet worden gehaald. Aangespoord door mijn vader en door verandering van baan ben ik langzamerhand steeds enthousiaster geworden over deze stoffige, verwaarloosde maar toch gracieuze sloep.
Het vaartuig is 8,5 meter lang en 2.30 meter breed en gemaakt van teakhout. De sloep is omgebouwd tot zeilboot inclusief kajuit. De sloep wordt aangedreven door een 1 cilinder Penta-motortje. En zoals de titel van mijn blog al luidt, draagt de sloep de naam Jan van Galen.
Mijn oom vertelde altijd het verhaal dat deze sloep ooit aan het marineschip de Jan van Galen heeft gehangen. Of dit verhaal ook klopt weten wij nog niet. De laatste weken ben ik druk bezig met het achterhalen van de geschiedenis van de sloep.
Als ik meer weet over de geschiedenis willen we kijken of het haalbaar is om deze sloep weer in oude glorie het water in te krijgen. Goed, dat is voor nu, binnenkort meer over de geschiedenis, en het toekomstige restauratie-project.
Oskar